Вестник Торайгыров университета
Серия: физика, математика и компьютерные науки
search Найти
О ВЫРАЗИТЕЛЬНЫХ ВОЗМОЖНОСТЯХ ФОРМАЛЬНО-СИМВОЛИЧЕСКИХ ЯЗЫКОВ ЛОГИЧЕСКИХ ИСЧИСЛЕНИЙ
Аннотация
Подходы к построению классов рациональных и дробно- рациональных выражений школьной буквенной алгебры и технологии оперирования с этими выражениями представляют собой естественные прообразы (предпосылки) определения общих схем синтаксической и семантической компонент логических исчислений, в частности, исчисления высказываний и исчисления предикатов. Тем не менее, реализация пропедевтических возможностей этих предпосылок в процессе изучения логико-алгебраических дисциплин используется далеко не в полной мере. В данной работе, на основе выявления и реализации исторически обусловленных аналогий между правилами преобразования рациональных выражений элементарной буквенной алгебры и законами оперирования с объектами синтаксиса формального языка исчисления предикатов, разрабатываются нестандартные подходы к применению выразительных возможностей этого языка в логико-математической практике. Продуцирующие возможности применяемых методов демонстрируются на примерах выявления правильности рассуждений, посылки и заключения которых имеют субъектно-предикатную структуру и могут носить общеутвердительный или частноутвердительный характер. предложенной методологии проверки правильности рассуждений послужила практика решения текстовых арифметических задач алгебраическими методами. Показательно-демонстрационная часть работы может послужить основой разработки материалов пропедевтического обеспечения постановки и изучения алгоритмических проблем выполнимости и общезначимости формул исчисления предикатов.
Автор
Б. Н. Дроботун, А. К. Есиркепова
DOI
https://doi.org/10.48081/WTQH4630
Ключевые слова
правильность рассуждений, элементарная алгебра, высказывание, субъектно-предикатная структура, формульный предикат, исчисление предикатов, модель.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Для цитирования:
Б. Н. Дроботун, А. К. Есиркепова О ВЫРАЗИТЕЛЬНЫХ ВОЗМОЖНОСТЯХ ФОРМАЛЬНО-СИМВОЛИЧЕСКИХ ЯЗЫКОВ ЛОГИЧЕСКИХ ИСЧИСЛЕНИЙ // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2021 - №1 - https://doi.org/10.48081/WTQH4630
Скопировано!
ИМИТАЦИОННОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ ПРОИЗВОДИТЕЛЬНОСТИ КОМПЬЮТЕРНЫХ СЕТЕЙ
Аннотация
Имитационное моделирование – полезный инструмент для оценки производительности компьютерных сетей как на этапе развертывания, так и на этапе разработки. Этот инструмент широко используется исследователями, практиками и студентами для анализа поведения компьютерных сетей, поскольку позволяет избежать сбоев или снижения производительности услуг, предоставляемых сетью. В этой статье представлен анализ парадигмы модели и моделирования, применяемой для оценки производительности компьютерных сетей. В начале вводятся теоретические основы имитационного моделирования, обсуждаются преимущества и недостатки данного вида моделирования. Затем рассматриваются известные методы моделирования производительности сетей и вводится абстракция понятия симулятора сети. Также подробно рассматривается моделирование дискретных событий, поскольку этот подход является наиболее распространенным в области моделирования сетей.
Автор
Б. У. Жамантаев, А. В. Олейникова, М. Б. Искаков
DOI
https://doi.org/10.48081/SVNE5524
Ключевые слова
цепи Маркова, сети Петри, сети массового обслуживания, симулятор, дискретно-событийное моделирование.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Для цитирования:
Б. У. Жамантаев, А. В. Олейникова, М. Б. Искаков ИМИТАЦИОННОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ ПРОИЗВОДИТЕЛЬНОСТИ КОМПЬЮТЕРНЫХ СЕТЕЙ // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2021 - №1 - https://doi.org/10.48081/SVNE5524
Скопировано!
КВАДРОКОПТЕР АРҚЫЛЫ ОБЬЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ АЛГОРИТМІН ҚҰРУ
Аннотация
Объектілерді динамикалық сәйкестендіру қазіргі Қазақстандағы айқын проблема болып табылады. Камерадағы заттарды анықтау күрделі схемаларға негізделген. Осы ғылыми жұмыс барысында объектілерді дрондар арқылы анықтау мүмкіндігі берілген. Бұл әдістер үнемді және кең қолданыла алады. Сымсыз әуе кемелерінің классификациясының ерекшеліктері егжей-тегжейлі сипатталған. Квадрокоптерді жобалау алгоритмі келтірілген, есептеулер мен дронның процестерін ұйымдастырудың негізгі нүктелері келтірілген. Заттарды және олардың күрделілігін анықтау әдістері талқыланады. Орналасудың динамикалық өзгеруімен объектілерді нүктелік анықтауға негізделген анықтау алгоритмінің мысалы келтірілген. Квадрокоптердің қозғалтқыш процесінің формулаларын есептеу нәтижелері көрсетілген. Нысанды анықтау алгоритмдерін қолдануға ыңғайлы квадрокоптерлердің негізгі түрлері талданады. Мақалада көрсетілген алгоритмді қолданудың жағымды жақтары, сондай- ақ квадрокоптер жасау технологиясы бойынша практикалық және міндетті материалдар келтірілген. Ұшқышсыз ұшу аппараттарының түрлері мен салыстырулары көрсетілген. Бағдарламалау Matlab бағдарламасында квадрокоптер моделі жасалған жерде жүзеге асырылды. Барлық блоктар бағдарламаланған және жүйенің дұрыс жұмыс істеуі үшін белгілі параметрлер мен есептеу нәтижелері көрсетілген Simulink ішкі бағдарламасы қолданылды. Алынған мәліметтерге сәйкес нәтижелерді талдау объектілерді анықтаудың дайын алгоритмінің динамикалық деректерін өлшеу кезінде келтірілген.
Автор
А. А. Байзыханова, М. Ж. Бисенбай, З. Т. Әмір
DOI
https://doi.org/10.48081/TKXF4687
Ключевые слова
квадрокоптер, объектіні анықтау, алгоритм, бағдарламалау, ұшу аппараты.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Для цитирования:
А. А. Байзыханова, М. Ж. Бисенбай, З. Т. Әмір КВАДРОКОПТЕР АРҚЫЛЫ ОБЬЕКТІЛЕРДІ АНЫҚТАУ АЛГОРИТМІН ҚҰРУ // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2021 - №1 - https://doi.org/10.48081/TKXF4687
Скопировано!
Matlab ортасында металлургиялық кешенн ің моделінің алгоритмдік құрылымы
Аннотация
Мақалада металлургиялық кешен моделінің алгоритмдік құрылымының қасиеттері сипатталған. Matlab математикалық пакетін пайдалана отырып, бақылау әрекеттерінің негізгі арналары бойынша модельге флотациялық технологиялық кешеннің статикалық және динамикалық үлгілерін зерттеу жүргізілді. Модельдеу нәтижелері мыс флотация кешенінің кіріс және шығыс мәндерін байланыстыратын графиктер түрінде ұсынылған.
Автор
У. Н. Иманбекова, А. Н. Иманбекова
DOI
https://doi.org/10.48081/XZAF5214
Ключевые слова
алгоритм, модельдеу, металлургиялық кешен.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Для цитирования:
У. Н. Иманбекова, А. Н. Иманбекова Matlab ортасында металлургиялық кешенн ің моделінің алгоритмдік құрылымы // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2021 - №1 - https://doi.org/10.48081/XZAF5214
Скопировано!
Информатика пәнідегі оқыту-ойын платформаларының практикалық маңыздылығы
Аннотация
Информатика пәніне арналған арнайы ойын оқу ортасына практикалық және теориялық анализ жүргіземіз. Зертттеу мақсаттары мен міндеттерін қарастырып, оқыту бағдарламаларының тиімділігін талдаймыз. Сонымен қатар «оқыту ойын технологиялар», «виртуалды интерактивті оқыту ортасы» және «оқыту платформасы» т.б өзекті мәселелерді талқыға саламыз. Жұмыстың ғылыми өзекті болуына, заманауи технологиялар мен виртуальды өмірдің балаларға ықпал етуінен туындайды. Жаһандану және информатизация әсерінен информатика пәнінен сабақ берудің жаңа интерактивті тәсілдері пайда болды. Ал арнайы оқыту ойындары сол тәсілдердің бірі болып табылады. Виртуальды сабақ беру елімізде қарстырылмаған. Болашақта бұл бағытта жұмыс атқаратын мамандарға әдіснамалық нұсқаулық қажет екендігі анық. Зерттеу жұмысының нәтижелеріне анализ жасап, мұғалімдерге арналған нұсқаулық ұсынамын. Яғни зерттеу жұмысының практикалық маңызыдылғын айқындап, ойын интерактивті ортаны ұйымдастыру және енгізу ережелерін құрамын. Бұл жобада интерактивті компьютерлік технологияны қолдану және оны ұйымдастыру жолдарын қарастырамыз. Бұл жобада интерактивті компьютерлік технологияны қолдану және оны ұйымдастыру жолдарын қарастырамыз. Сабақтың өту шарттар мен функцияларына қарай оқу бағдарламасын тағайындап, оқушылар мен оқытушыға тиімді әдістерді қарастырамыз. Ойындарды топтарға жіктеп, сабаққа қажетті материалдар тізімін құраймыз. Оқу ортасын ұйымдастыруға қажетті дағдыларды көрсетеміз. Заманауи технологиялардың мүмкіндігіне шолу жасап, жүргізілген шет елдік зерттеу жұмыстарына эмпирикалық талдау жасаймыз.
Автор
А. А. Тұрдыбек, А. А. Абдильдаева
DOI
https://doi.org/10.48081/EAFF3180
Ключевые слова
Информатика, оқыту платформасы, оқу процесі, IT технология, оқыту ойын ортасы, бағдарламалау тілдері, интерактивті оқу.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Для цитирования:
А. А. Тұрдыбек, А. А. Абдильдаева Информатика пәнідегі оқыту-ойын платформаларының практикалық маңыздылығы // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2021 - №1 - https://doi.org/10.48081/EAFF3180
Скопировано!
Қазіргі әлемде машиналық оқыту
Аннотация
Соңғы бірнеше жыл ішінде машинаны оқыту тақырыбы өте танымал. Бұл аналитикалық модельдің құрылысын автоматтандыратын деректерді талдау әдісі. Бұл машиналар үйренуге және тәжірибеге қатысуға қабілетті болуы керек деген идеяға негізделген жасанды интеллекттің салдары. Ол компьютер жинаған статистикалық мәліметтер негізінде болжам жасайтын есептеу статистикасымен тығыз байланысты. Ол кейде деректерді іздеумен шатастырылады , бірақ ол барлау деректерін талдауға көбірек бағытталған, ал машиналық оқыту негізінен болжау үшін қолданылатын күрделі алгоритмдерді қамтиды, онда машиналық оқыту бастапқы деректерді пайдалану арқылы алынған бұрыннан бар атрибуттар негізінде болжамға шоғырланған, деректерді іздеу кез-келген деректерде ерекше атрибуттарды табуға көбірек көңіл бөледі. Бұл мақалада машиналық оқытудың түрлері, оның идеясы мен тұжырымдамасы қарастырылады. Машиналық оқытудың әр түрінің мысалдары сипатталған. Машиналық оқытудың мысалдары мен перспективалары келтірілген.
Автор
Юлихина Ю.В.,
Куанышева Р.С.
Фелькер Т.
DOI
https://doi.org/10.48081/MUEY9447
Ключевые слова
объект
нейрондық желілер
есеп
алгоритм
машиналық оқыту
Год
2020
Номер
Выпуск 4
Для цитирования:
Юлихина Ю.В., , Куанышева Р.С., Фелькер Т. Қазіргі әлемде машиналық оқыту // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2020 - №4 - https://doi.org/10.48081/MUEY9447
Скопировано!
CLASSIFICATION OF GDP GROWTH IN KAZAKHSTAN
Аннотация
This article analyzes the stochastic dynamics of the GDP of the Republic of Kazakhstan using applied problems, economic and mathematical models and using statistics from the World Bank. By structural characteristics, such as: building a trajectory of equilibrium growth, adjusting values by Fibonacci levels, frequency of time intervals, measuring the characteristics of the limiting structure, determining the environment of the economic mass, creating indicators of statistical control data, analyzed the behavioral characteristics and structures of aggregated agents at all stages of growth GDP and economy.
Автор
A. E. Slanbekova
DOI
https://doi.org/10.48081/OTUI1421
Ключевые слова
GDP, growth, behavior, classification, structure, indicator.
Год
2020
Номер
Выпуск 4
Для цитирования:
A. E. Slanbekova CLASSIFICATION OF GDP GROWTH IN KAZAKHSTAN // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2020 - №4 - https://doi.org/10.48081/OTUI1421
Скопировано!
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫ ОҚУ ҮРДІСІНДЕ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ
Аннотация
Оқушының оқу іс-әрекетін бағалау оқушылардың оң уәжін қалыптастырудың маңызды факторы болып табылады. Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүйесіндегі өзгерістер – білім беруді жаңғырту бағыттарының бірі. Бұл бағыттағы жаңа тәсіл критериалды бағалау болып табылады. Критериалды бағалау технологиясын білім беру процесіне енгізудің мақсаты, бір жағынан, мемлекет пен қоғамның оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың жаңа жүйесіне қажеттілігін, екінші жағынан, оқушының оқу жетістіктерін өздігінен бағалауының объективті, әмбебап жүйесіне қажеттілігін қанағаттандырады. Осылайша, критериалды бағалау технологиясының мақсаты –оқу-танымдық іс-әрекеттің сәттілік деңгейін бағалау жүйесін жеке оқу курсының мақсатты параметрлерімен байланыстыруға мүмкіндік беретін белгілі бір критерийлерді қолдану арқылы анықтау және арттыру, мектеп білімінің тиісті сатысында оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыру болып табылады. Бұл мақалада критериалды бағалаудың анықтамасы беріледі, критериалды бағалаудың негізгі принциптері келтіріледі.
Автор
Н. К. Токжигитова, К. С. Дарибаева
DOI
https://doi.org/10.48081/NDIG8981
Ключевые слова
критериалды бағалау, оқу процесі, әдістеме, критерий, формативті бағалау.
Год
2020
Номер
Выпуск 4
Для цитирования:
Н. К. Токжигитова, К. С. Дарибаева КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫ ОҚУ ҮРДІСІНДЕ ҚОЛДАНУ ӘДІСТЕМЕСІ // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2020 - №4 - https://doi.org/10.48081/NDIG8981
Скопировано!
ТЕРЕҢ ОҚЫТУ НЕГІЗІНДЕ ЖОЛ БЕТІНІҢ САПАСЫН АНЫҚТАУ ЖҮЙЕСІН ӘЗІРЛЕУ
Аннотация
анықтау бойынша зерттеулер белсенді түрде жүргізілуде, нәтижесінде анықтау дәлдігі айтарлықтай жоғары болады. Көптеген зерттеулер тек зақымданудың бар-жоғын анықтауға бағытталған. Алайда, өмірлік сценарий де, басқару органының жол менеджерлері де осындай зиянды жою қажет болғанда, тиімді шаралар қабылдау үшін зиян түрін нақты түсінуі керек. Сонымен қатар, осы алдыңғы зерттеулердің көпшілігінде зерттеушілер әр түрлі әдістерді қолданып, өз деректерін алды. Демек, жалпыға қол жетімді жолдың зақымдануы туралы бірыңғай жиынтық жоқ, соның салдарынан жолдың бұзылуын анықтауға нақты сілтеме жоқ. Бұл мақалада терең оқытуды қолданып, нақты уақыт мезетінде жол беті жамылғысының сапасын анықтайтын жүйені құрастыру қарастырылады.
Автор
Ж. Б. Есентай, Б. С. Омаров
DOI
https://doi.org/10.48081/VNKM8837
Ключевые слова
Терең оқыту; аналитикалық жүйе; жол жамылғысы; деформацияның жіктелуі.
Год
2020
Номер
Выпуск 4
Для цитирования:
Ж. Б. Есентай, Б. С. Омаров ТЕРЕҢ ОҚЫТУ НЕГІЗІНДЕ ЖОЛ БЕТІНІҢ САПАСЫН АНЫҚТАУ ЖҮЙЕСІН ӘЗІРЛЕУ // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2020 - №4 - https://doi.org/10.48081/VNKM8837
Скопировано!
Жергілікті желілердегі халықаралық IPTV стандарттарын енгізу кезіндегі әсер етуші факторларды талдау
Аннотация
Осы мақалада қарастырып отырғанымыз IPTV технологиясын енгізу кезіндегі – тиімді сұранымның жеткіліксіз көлемі оптика енгізуге мүмкіндік бермейтін ауылдық жерлерде телевизиялық қызметтер мен ғаламторға қолжетімділік үшін кіші коаксиалды желілердің құрылысы болып табылатынын анықтаймыз. Өндірушілер IPTV желілерінің әдеттегі диапазоны туралы 300 метрдей деп сипаттайды, бірақ сигналдың таралуына әсер ететін көптеген факторларға байланысты, тұтастай алғанда белгілі бір жылдамдықты немесе қашықтықты қамтамасыз ету мүмкін емес. Шын мәнінде, жылдамдық пен қашықтықты анықтаушы рөлі өшулікке емес, сигнал/шуға қатысты. Жоғары вольтты және сапасыз электр желілерінде шу деңгейі өте маңызды екенін атап өткен жөн. IPTV жабдығының электр желісінде жұмыс істеу үшін жасалғанына қарамастан, физикалық себептер бойынша коаксиалды байланыстар аса маңызды рөл атқарады. Коаксиалды кәбіл – бұл IPTV сигналы үшін деректерді таратудың үздік ортасы. Сондықтан Access желісінің барлық фронттары коаксиалды шығыспен жабдықталған. 10 кВ кернеуге дейінгі орташа кернеулі электр желілеріне қосылу кезінде тек коаксиалды қосқыштары бар қақпақшаларды қолданады. IP-TV коаксиалды шығуының тағы бір ерекшелігі қазіргі заманғы кәбілдік теледидар желілерімен толық үйлесімдігі. Қазіргі таңда кәбілдік теледидар хабарын IP-TV технологиясы негізінде тарату жергілікті телекоммуникайиялар желісінде 90 % қолданыста.
Автор
К. С. Чежимбаева, С. Т. Букеева
DOI
https://doi.org/10.48081/SKGU3371
Ключевые слова
IPTV технологиясы, көпқызметтік желі, бейне, дауыс, мәліметтер, десте, хаттамма.
Год
2020
Номер
Выпуск 4
Для цитирования:
К. С. Чежимбаева, С. Т. Букеева Жергілікті желілердегі халықаралық IPTV стандарттарын енгізу кезіндегі әсер етуші факторларды талдау // Вестник Торайгыров университета Серия: физика, математика и компьютерные науки - 2020 - №4 - https://doi.org/10.48081/SKGU3371
Скопировано!