Мақалада күміс нанобөлшектерін (Ag НБ) синтездеу әдістері, олардың физика-химиялық қасиеттері жан-жақты зерттелген. Негізгі үш әдіс ұсынылған: натрий боргидридімен тотықсыздандыру, тұрақтандырғыш ретінде поливинил спирті (ПВС) мен поливинилпирролидонды (ПВП) қолдану. Әрбір әдіс үшін реакция жағдайлары, соның ішінде реагенттердің концентрациясы, температура және процестің ұзақтығы сипатталған. Алынған нанобөлшектердің кілтті сипаттамалары, мысалы, өлшемдері, тұрақтылығы және спектрлік қасиеттері зерттелді. Боргидрид әдісімен алынған нанобөлшектердің диаметрі 10–14 нм аралығында болып, тұрақтылығы 7 күнге дейін сақталатыны анықталды. ПВС және ПВП қолдану нәтижесінде тұрақтылық мерзімі жарты жылға және одан да көп уақытқа ұзартылғаны көрсетілді. Локализацияланған беттік плазмон резонансының (ЛБПР) оптикалық сипаттамалары спектрофотометриялық өлшеулер арқылы расталды, ал бөлшектердің өлшемдік таралуы ZetasizerNano S90 құралының көмегімен зерттелді. Сонымен қатар, электрөткізгіштік қасиеттері зерттеліп, боргидрид әдісімен алынған бөлшектердің электрөткізгіштігінің жоғары екені (863 мСм/см) анықталды. Бұл қасиеттері нанобөлшектерді электроникада қолдануға болатынын көрсетеді. Синтез әдістерінің салыстырмалы талдауы ПВС және ПВП тұрақтандырғыштарының нанобөлшектердің агрегаттық тұрақтылығын арттырып, олардың ұзақ уақыт қолданылуына мүмкіндік беретінін дәлелдеді. Бұл зерттеудің нәтижелері нанобөлшектерді медицинада, биотехнологияда және электроникада қолдануға жаңа мүмкіндіктер ашады.

https://doi.org/10.48081/FPPR5661

2025

Выпуск 1

Графикалық дизайн әлемінде Adobe Illustrator векторлық графика арқылы шексіз шығармашылықты қамтамасыз етуде алдыңғы қатарда. Осы тұжырымдаманы пайдалана отырып, Adobe Illustrator векторлармен жұмыс істеу кезінде ашылатын шексіз мүмкіндіктер әлеміне кіруге мүмкіндік береді. Негіздер мен озық тәжірибелерді аша отырып, оқырман кәсіби иллюстрацияларды, логотиптерді, интерфейстерді және т.б. жасаудың бірегей аспектілеріне енеді. Векторлармен жұмыс істеудің егжей-тегжейінен экспрессивті және күрделі композициялар жасауға дейін сериядағы әрбір тұжырымдама Adobe Illustrator бағдарламасындағы векторлық графиканың толық әлеуетін ашуға арналған. Бұл мақала оқырмандарға бағдарлама құралдары мен мүмкіндіктеріне толық шолу жасай отырып, Adobe Illustrator бағдарламасындағы векторлық графика мүмкіндіктерінің кең ауқымын қамтиды. Атап айтқанда, векторлық объектілерді құру және өңдеу, түстермен, қаріптермен және мәтінмен жұмыс жасау тақырыптары қамтылған. Сонымен қатар, трансформация және масштабтау әдістері, сондай-ақ бірегей визуалды нәтижелерге қол жеткізу үшін эффектілерді пайдалану талданады. Мақалада, сонымен қатар, дизайн мен өнердің әртүрлі салаларындағы маңыздылығын көрсете отырып, векторлық графиканы қолданудың негізгі ортасы көрсетілген. Солардың бірі ¬¬– цифрлық маркетинг. Мақалада Adobe Illustrator маркетингтік стратегияны жүзеге асырудың қай кезеңдерінде көмектесетіні анықталды. Цифрлық маркетинг саласында жұмыс істегенде редакторды пайдалану нұсқалары ұсынылды.

https://doi.org/10.48081/HOWL3300

2025

Выпуск 1

Мақалада қазақ тіліндегі әдеби шығармаларды дамыту үшін электронды басылымдардың өзекті аспектілері ақпараттық технологиялардың қазіргі тенденциялары тұрғысынан қарастырылады. Әдеби шығармалардың мәдениеттің және білімнің маңызды аспектісі болып қала беретіні, ойлаудың әртүрлілігіне, рухани әлемді байытуға және адам табиғатын терең түсінуге ықпал ететіні көрсетілген. Осыған орай жылдам технологиялық прогресс жағдайында электрондық басылымдардың даму перспективалары талқыланады. Бұл зерттеу қазіргі ақпараттық қоғамында білімді сақтау, оған қол жеткізу және оны таратудың маңызды құралы ретінде электронды басылымдарға терең көзқарас ұсынады. Деректер қауіпсіздігі, технологиялық өзгерістер сияқты электрондық басылымдарда кездесетін мәселелер талданып, электрондық басылымдардың тез өзгеретін цифрлық кеңістікке бейімделу мәселесін қалай шешеді деген сұрақ қарастырылады. Сонымен қатар, әдеби шығармалардың үлкен көлеміне лезде қол жеткізу, электрондық ресурстарды қайта пайдалану мүмкіндіктері сияқты артықшылықтарға талдау жасалынады. Білім беру мүмкіндіктерін жақсартуға және оқырмандардың мәтіндермен өзара әрекеттесуінің жаңа формаларына ерекше назар аударылады.Мақалада электронды басылымдар әдеби мұраны сақтау және дамытуда маңызды рөл атқаратыны, оның кең таралуына ықпал етуі және оқырмандар мен авторлардың жаңа буынын шабыттандыратыны жайлы бірқатар тақырыптар қозғалады.

https://doi.org/10.48081/BYQM9418

2025

Выпуск 1

Блокчейн технологиясы жақында пайда болды, бірақ қауіпсіздік, сенімділік және ашықтық сияқты артықшылықтардың арқасында танымал болды. Блокчейн көбінесе экономикада, атап айтқанда криптовалюталармен жұмыс істеу үшін қолданылады деп саналады. Дегенмен, технология әртүрлі салаларда пайдалы болуы мүмкін. Мақала блокчейн технологиясына шолу жасауға, оның жұмыс істеуінің негізгі принциптерін және технологияны әртүрлі салаларда қолдану жолдарын зерттеуге арналған. Мақалада, блокчейн технологиясының пайда болу тарихын және әртүрлі активтерді есепке алуға арналған бүкіл әлемде таратылатын көп функционалды ақпараттық жүйе болып табылатын технология түсінігін қарастырамыз. Сондай-ақ негізгі артықшылықтарға талдау жүргізілді, олар мыналарды қамтиды: делдалдардың болмауы, енгізілген деректердің өзгермейтіндігі, сондай-ақ орталықсыздандыру және ақпараттың ашықтығы. Артықшылықтармен қатар блокчейн технологиясына тән бірқатар кемшіліктер анықталды. Жұмыс экономика мен қаржы секторында технологияларды пайдалану перспективаларын қарастырады. Бухгалтерлік есепте, есеп беруде, шоттарды салыстыруда және құн объектілерімен операцияларда блокчейн технологиясын қолдануға да тоқаталады. Экономикаға қатысы жоқ өмірдің әртүрлі салаларында технологияларды пайдалануға ерекше көңіл бөлінеді. Нәтижесінде, Қазақстанда және шетелде технологияны дамытудың перспективалық бағыттары анықталады.

https://doi.org/10.48081/QCLY5949

2025

Выпуск 1

В данной статье рассматривается процесс проектирования мобильного приложения «Активный гражданин» с использованием современных методов концептуального моделирования, на основе предпочтений пользователей, которые были выявлены с помощью метода анкетирования. Целью работы стало создание мобильного приложения, максимально соответствующего функциональным потребностям пользователей. При анализе результатов исследования были определены шесть основных функциональных вкладок, которые будут составлять основу структуры приложения: «Новости», «Голосования», «Мероприятия», «Проблемы», «О городе» и «Петиции». Представлены концептуальные модели приложения, построенные на основе полученных данных, а именно: модель архитектуры приложения, описывающая взаимодействие пользователя с сервером (Клиент-Сервер), модель данных приложения, построенная с помощью нотации IDEF1X, описывающая сущности, атрибуты и связи между ними, и модель функциональности приложения (use case диаграмма), показывающая, какой функционал приложения доступен каждой группе пользователей. Таким образом, в результате выявлено, что использование методов концептуального моделирования в сочетании с методом анкетирования способствуют созданию высокофункциональных, удобных приложений, а также помогают сформировать картину будущего мобильного приложения на ранних этапах разработки. Кроме того, использование этих методов позволяет предвидеть потенциальные ошибки.

https://doi.org/10.48081/YSJE9012

2025

Выпуск 1

В современной метрологии, где достоверность результатов измерений на международном уровне играют важную роль, оценка неопределенности является важным фактором для обеспечения точности и надежности измерений. Статья детально освещает процесс оценки неопределенности, начиная с определения источников неопределенности, расчета стандартной и расширенной неопределенности, и заканчивая анализом внешних условий и их влиянием на измерения. Цифровой барометр MSB181, выбранный для исследования, благодаря своему широкому диапазону измерений и высокой точности, подчеркивает надежность метода GUM как инструмента для оценки неопределенности в метрологии. Авторы работы сосредоточились на математическом моделировании показаний барометра, выявлении ключевых источников неопределенности и оценке их влияния на результаты измерений. Особое внимание уделено анализу серий измерений для оценки случайных и систематических источников неопределенности, что позволило сформировать всестороннее понимание процесса оценки неопределенности и внести вклад в методологию выполнения точных измерений. Исследование выявило, что применение метода GUM, совместно с использованием цифрового барометра MSB181, способствует повышению точности измерений. Результаты подтвердили минимальное влияние внешних условий на точность измерений, что демонстрирует эффективность барометра MSB181 в различных условиях, а также значимость комплексного подхода к оценке неопределенности для улучшения качества научных и технических исследований. В заключение, статья подчеркивает важность метода GUM как инструмента для оценки неопределенности измерений, способствующего достижению высокой степени доверия к результатам, что является важным для научных исследований, промышленности, медицины и экологии на глобальном уровне. Ключевые слова: неопределенность измерений, метод GUM, оценка неопределенности, метрология, цифровой барометр, расширенная неопределенность.

https://doi.org/10.48081/OGCQ1404

2025

Выпуск 1

В статье рассматривается применение искусственного интеллекта (ИИ) для оценки уровня владения английским языком в образовательном процессе. Целью исследования является анализ эффективности использования больших языковых моделей в роли экзаменатора. Эксперимент включал тестирование с участием респондентов, чьи результаты оценивались как человеком-экспертом, так и языковыми моделями GPT-4o, Claude 3.5 Sonnet и Gemini. Исследование фокусируется на оценке навыка понимания прочитанного, используя критерии CEFR. Методология включала создание специального текста и вопросов с помощью ChatGPT, проверку на отсутствие в базах данных машинного обучения и разработку промптов для оценки ответов. Результаты продемонстрировали высокую точность оценок ИИ, часто близкую к оценкам эксперта-человека, что подтверждает потенциал внедрения ИИ в образовательный процесс. Однако выявленные различия в оценках указывают на необходимость дальнейшего совершенствования системы, включая дополнительное обучение моделей и интеграцию механизма человеческого контроля. Статья также затрагивает вопросы языка генерации ответов ИИ и проблему "галлюцинаций" нейросетей. Это приводит к выводу о возможности адекватной оценки уровня владения английским языком с помощью предобученных языковых моделей при условии предоставления им подробных инструкций и данных для дообучения.

https://doi.org/10.48081/OOXV1977

2025

Выпуск 1

Бұл мақалада 8.6 Протеус бағдарламасында жобалар құру қарастырылады. Электрлік сұлбалар зерттеледі, тағыда баспа платаның трассировкасы және 3 Д моделдеу. Арнайы даму ортасын қолдана отырып, ендірілген жүйелерді бағдарламалау бойынша зертханалық сабақтарда қолдануға арналған қарапайым бағдарламалар әзірленуде. Протеус - схемалық модельдеу жүйелерінің бірі. Протеус қарапайым аналогтық құрылғыларды ғана емес, сонымен қатар микроконтроллерлерде жасалған күрделі жүйелерді де құрастыруға мүмкіндік береді. Электронды құрылғыларды симуляция жасаған кезде басқа симуляторлардан негізгі артықшылықтарының бірі, ол микроконтроллер мен микропроцессорларды бірнешеуін осы бағдарламада құрастырып, бағдарламасын жазуға болады. Мақалада 8.6 Протеус пакетіндегі схемалық модельдеу жүйесінде электр тізбектерін енгізу қарастырылады. Мұндай модельдеу зертханалық сабақ пен ғылыми-техникалық семинар аясында элементтік базаны дамытудың перспективалық бағыттары бойынша, әсіресе электроника бойынша жаңа міндеттер жағдайында пайдалы болады. Proteus сонымен қатар электроника және автоматтандыру саласында білім беруде және өзін-өзі оқытуда қолданылады. Оның көмегімен студенттер мен энтузиастар электрондық схемалардың жұмыс принциптерін зерттей алады, жобаларды құруда және жөндеуде машықтана алады және өз құрылғыларын жасай алады. Proteus компоненттер мен микроконтроллерлер кітапханаларына қол жеткізуге мүмкіндік береді, бұл оқу процесін интерактивті және практикалық етеді. Proteus-өнеркәсіптік жобалаудан бастап оқыту мен өзін-өзі оқытуға дейін әртүрлі салаларда қолданылатын әмбебап құрал. Бұл дамуды жеделдетуге, жобалардың тиімділігі мен сапасын арттыруға, электроника мен автоматтандыру принциптерін түсінуді жеңілдетуге мүмкіндік береді.

https://doi.org/10.48081/NYLU4553

2025

Выпуск 1

Современная образовательная концепция на первое место выдвигает формирование «активного ученика», способного обучаться на протяжении всей жизни. В связи с этим актуализируется проблема обновления и организации самостоятельной работы школьников в процессе обучения любому предмету, в том числе геометрии. Проведённое анкетирование показало, что большая часть учителей математики организует самостоятельную деятельность на уроках геометрии только при решении задач в форме традиционных проверочных работ. В статье описывается один из возможных вариантов методики организации самостоятельной познавательной деятельности школьников в обучении геометрии. Теоретической основой организации самостоятельной работы являются, в частности, концепции полной осознанной саморегуляуии, в том числе, в обучении геометрии. Авторами разработаны и экспериментально проверены программы управления самостоятельной учебно-познавательной деятельностью школьников при обучении геометрии, основой которых является структура регуляторного процесса. Результаты проведённого исследования были апробированы на курсах переподготовки слушателей на базе Московского педагогического государственного университета. Статья имеет важное практическое значение, так как использование разработанных авторами материалов позволит учителю математики, наполняя их геометрическим содержанием учебника, организовать самостоятельную деятельность школьников при освоении геометрических понятий, теорем и поиске решения задач.

https://doi.org/10.48081/JUGG4273

2025

Выпуск 1

The relevance of this research is determined by the fact that the quality of training specialists in physics for science and education depends not only on their level of specialized knowledge but also on their cognitive thinking and metacognitive skills. In the digital era, the development of educational content for specialized courses aligned with modern constructivist didactic systems remains a pressing challenge. These systems aim to enhance the learning process through the integration of historical and methodological material. However, in the current practice of scientific and professional education, the application of metacognitive learning technologies is rare due to the lack of systematized historical-methodological content based on primary sources and methodological literature. The study aims to develop historical-methodological didactic content for a specialized course section on «Einstein's Theory of Relativity.» The theoretical basis of the research involves the analysis of primary sources on the topic using a cognitive approach. Research Results: 1) based on a review and analysis of events from the first half of the 20th century, which saw a revolutionary leap in the development of physics content and methodology, historical facts concerning the emergence, development, and formulation of the fundamental principles of Einstein's theory of relativity were selected and methodologically analyzed. 2) a methodological analysis of these facts was conducted to create metacognitive didactic content for student education.

https://doi.org/10.48081/WJYR5545

2025

Выпуск 1